Wat is een burn-out?
Wat is een burn-out precies?
Wat is een burn-out? Burn-out (burnout) is de naam van een ziekte waarbij mensen zich mentaal, emotioneel en lichamelijk volledig uitgeput voelen. Prestaties leveren lukt niet meer, Het onderhouden van relaties kost moeite en er heerst een algeheel gevoel van uitputting en machteloosheid. Vaak voelt een burn-out patiënt zich angstig, onbegrepen en gefrustreerd. Het is dan ook niet vreemd dat vaak negatieve, depressieve gevoelens de kop op steken.
Een burn out wordt vaak herkend aan haar symptomen.
Ontdek alle symptomen van een burnout
De erkenning van een burn-out
Freudenberger (psychotherapeut) was de eerste persoon die sprak over burn-out. Hij omschreef zijn eigen gevoel na jarenlange intensieve verzorging van zijn patiënten. Veelal stond hij vroeg op en ging na middernacht naar bed. Zijn ijver en wilskracht om zijn patiënten te willen helpen, zorgden ervoor dat hij op een gegeven moment zijn bed niet meer uitkwam vanwege totale uitputting.
Door gebruik te maken van een voice-recorder waarop hij dagelijks sprak en door zijn boodschappen later terug te luisteren, kwam de eerste diagnose van burn-out tot stand.
Verschijnselen burn-out
Uiteindelijk bestonden er 3 verschijnselen waarop hij een burn-out baseerde:
Uitputting | Extreme vermoeidheid
Cynisme | Afstand nemen van werk en gezin
Laag zelfbeeld | Van eigen vaardigheden
Naast teveel stress is een sensitieve, verantwoordelijke en/of perfectionistische persoonlijkheid een belangrijk risico bij het krijgen van een burn-out.
Burn-out cijfers: je staat niet alleen
Maar liefst 1 op de 6 Nederlanders kampt met burn-out gerelateerde klachten. Zoals je in onderstaande grafiek kunt zien, is de groep millennials (25-35 jaar) helaas koploper in dit betreurenswaardige overzicht. Ben jij een millennial en kamp je met burn-out klachten, dan zal je je ongetwijfeld herkennen in ons artikel hierover.
Door bepaalde symptomen tijdig te herkennen kan een naderende burn-out worden voorkomen. Een gemiddelde burn-out kost je maar zo 2 jaar van je levensplezier. Volledig herstellen zelfs nog langer.
Bron: Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden (NEA)
Een lange lijst van symptomen
Wij coachen en begeleiden al jaren mensen die vastlopen in het dagelijkse leven door burn-out klachten. Er zijn talloze burn-out gerelateerde klachten die niet altijd direct worden herkend als symptoom. Dat is ook de reden waarom mensen soms twijfelen of ze wel te maken hebben met een burn-out.
In ons artikel ‘Wat zijn de symptomen van een burn-out’ vind je een opsomming van klachten die kunnen optreden als er sprake is van een burn-out. Niet van schrikken, want de lijst is ellenlang. Het is een opsomming van klachten die wij bij onze klanten voorbij zien komen. Herken je bepaalde symptomen in de lijst? Door erop te klikken, krijg je een uitleg over dat betreffende onderwerp.
Het geeft je inzicht en het zal je misschien geruststellen. We geven je ook tips hoe je ermee om kunt gaan. Heb je een vraag over een bepaald symptoom? Neem dan gerust contact met ons op.
> Bekijk hier ons zeer uitgebreide artikel over de symptomen van een burn-out!
De meest geschikte vorm van coaching bij burnout is een combinatie tussen beweging, voeding en gedrag.
Bekijk hier het coachingsaanbod bij burnout
Bij twijfel: doe de burn-out test
Het kan zijn dat je aan de hand van de symptomenlijst weliswaar klachten herkent, maar toch nog niet overtuigd bent dat je een burn-out te pakken hebt. Wij spreken regelmatig mensen die ons advies daarover willen hebben. Maar laten we eerlijk zijn; ook zonder de diagnose burn-out is het echt verstandig je lichamelijke en mentale stressklachten serieus te nemen!
Wij hebben een gevalideerde test voor je die je een indicatie geeft over jouw situatie. Deze test is ontwikkeld door de Amerikaanse burn-out deskundige Beverly Potter. Aan de hand van vragen over burn-out gerelateerde situaties krijg je een indicatie of je op je hoede moet zijn of dat je de grens naar een burn-out hebt overschreden.
Belangrijk: De uitslag van deze test is een indicatie. Alleen een gecertificeerde arts kan een officiële diagnose stellen!
> Lees ook over jouw rechten en plichten als je naar de bedrijfsarts gaat met een burn-out
Doe hier jouw gratis burn-out test
Uitputting en een burn-out
In het begin van dit artikel noemden we de verschijnselen die Herbert Freudenberger relateerde aan een burn-out.
Als eerste noemde hij uitputting en extreme vermoeidheid.
Je kan je zowel emotioneel als lichamelijk volledig uitgeput voelen.
· Bij emotionele uitputting voel je je leeg, extreem lusteloos en vermoeid. Je neemt bewust of onbewust afstand van andere mensen.
· Lichamelijke uitputting ontstaat door stress, waarbij je lichaam grote inspanning moet leveren om te blijven functioneren. Houdt deze stress lange tijd aan, zoals dit altijd bij een burn-out het geval is, dan raakt je lijf uiteindelijk uitgeput.
Symptomen van uitputting
De symptomen van uitputting moet je niet onderschatten:
Gebrek aan eetlust
Een constant uitgeput gevoel
Slapeloosheid
Buikpijn of last van je darmen
Hartkloppingen
Hoofdpijn
Duizeligheid
Trillerig
Misselijk
Grieperig
Cynisme en een burn-out
Wij omschrijven cynisme als wantrouwig zijn ten opzichte van de mens of zijn motieven. Een gezond portie cynisme zorgt ervoor dat we ons afvragen waarom het misgaat in de wereld en hoe we deze mooier kunnen maken.
Cynische mensen echter handelen overwegend cynisch:
Een cynisch persoon doet alsof hij of zij niet verrast is
Hij/zij gelooft nooit dat iemand iets onbaatzuchtig kan doen
Een cynisch persoon beweert altijd dat iets zal falen. Lukt het toch, dan is het vanwege veel geluk!
Het cynische mens heeft vaak kritiek op anderen.
Cynisme is een dooddoener voor plezier en genot. Cynische personen nemen steeds meer afstand van familie en vrienden, vermijden situaties en proberen aan het werk te ontsnappen. Ook pessimisme, van het slechtste uitgaan, kan de kop opsteken.
Daarnaast zien we vaak isolatie bij een burn-out: het vermijden van andere mensen en weerstand tegen sociale activiteiten. Door afstand te nemen ontstaat onthechting. Een algemeen gevoel van afstand met anderen of de omgeving.
Cynisme brengt ons dus ernstige schade toe.
Laag zelfbeeld en een burn-out
Ons zelfbeeld heeft grote invloed op ons dagelijkse leven en ons welzijn.
Staan we negatief tegenover onszelf, dan voelen we ons vaak minder dan de ander, hebben we daardoor gebrek aan zelfvertrouwen en voelen wij ons bijvoorbeeld angstig in sociale situaties.
Mensen met een laag zelfbeeld saboteren zichzelf; ze halen zichzelf onderuit voordat een ander of het leven daarvoor de kans krijgt. Ze kunnen niet meer autonoom denken en handelen.
Oorzaken van een negatief zelfbeeld
Oorzaken van een negatief zelfbeeld zijn :
· Perfectionisme
· Prestatiegerichtheid
· Bewijsdrang
· Gedrevenheid
· Groot verantwoordelijkheidsgevoel
· Gebrek aan assertiviteit
· Pleasen
Een burn-out door te hoge verwachtingen van jezelf
Ben je prestatiegericht en geef je op vele vlakken meer dan 100% van jezelf, dan pleeg je roofbouw op je lichaam. Leg je de lat voor een lange periode te hoog, dan kan dit uiteindelijk leiden tot een burn-out. Precies zoals Herbert Freudenberger overkwam. De enorme toewijding voor zijn patiënten werd hem uiteindelijk fataal.
Zijn verhaal staat niet op zichzelf. Wij hebben allemaal wel eens hoge verwachtingen van onszelf. Ben je kostwinner, dan wordt er van je verwacht dat je ervoor zorgt dat de rekeningen op tijd betaald worden. Als ouder ben je verantwoordelijk voor je gezin, wat soms veel van je kan vragen. Als partner wil je een gezonde en liefdevolle relatie in stand houden. Alleen in je thuissituatie al heb je veel ballen in de lucht te houden.
Op je werk is het niet anders: de eisen en verwachtingen die onze werkgevers aan ons stellen is tegenwoordig erg hoog. Je wordt afgerekend op prestaties. De werksfeer is door het ‘nieuwe werken’, flexibele werkplekken en werktijden, veranderd. Een constante stroom van berichten via email, telefoon en social media zetten je werktijden onder druk.
Het is makkelijk om te zeggen dat je best doen goed genoeg is. En dat je gewoonweg niet in alles goed kan zijn. Velen komen daar tegenwoordig niet meer mee weg. De druk om te presteren is gewoonweg te hoog.
Herken je veel van je klachten, maar ben je nog niet burnout?
Kom dan in actie voor het te laat is: preventieve coaching burn-out
De rol van onzekerheid bij een burn-out
Vrijwel al onze klanten kampen met onzekerheid. Mensen die veel zelfvertrouwen hebben, zien we zelden. Onzekere mensen twijfelen continu aan hun eigen kunnen en spiegelen zichzelf vaak met iemand die beter ‘presteert’. Dit kan zowel betrekking hebben op het werk als op de privésituatie.
Heb je weinig zelfvertrouwen, dan zal je geneigd zijn nog beter je best te doen. Je probeert met man en macht je onzekerheid te verbergen. Je gaat langer doorwerken, je slikt meer van je partner dan goed voor je is, je verlegt je grenzen op vele vlakken.
Heb je langere tijd met onzekerheid te kampen, dan zal langzamerhand je lichamelijke en geestelijke gezondheid achteruit gaan. Je krijgt burn-out gerelateerde klachten, waardoor je je nog onzekerder gaat voelen. Zo kom je ongewild terecht in een neerwaartse spiraal.
Beperkende angsten bij een burn-out
Angst is een basisemotie. We worden geboren met angst, zodat wij direct in actie kunnen komen als er gevaar dreigt.
Veel symptomen van een burn-out wijzen achter allemaal naar een ongezonde angst. Psycholoog Freudenberger had hoge verwachtingen en was eigenlijk bang dat zijn prestaties niet toereikend waren. Onzekere mensen kunnen uiteindelijk zo gaan twijfelen over zichzelf dat ze faalangst ontwikkelen.
Momenteel staat angst volop in de belangstelling en daar zijn wij heel blij mee. Wij vinden het ook hoog tijd om het taboe rond angst te doorbreken. Maar liefst 1 op de 4 Nederlanders gaat gebukt onder een angststoornis. Angst is dan ook een van de bekendste symptomen van een burn-out.
Het is nog steeds voor veel mensen pijnlijk om te erkennen dat ze last hebben van een bepaalde vorm van angst. Door de situaties te ontwijken, kunnen ze vaak jarenlang verbloemen waar ze bang voor zijn. Heb je bijvoorbeeld vliegangst, dan kan je dit makkelijk omzeilen door te beweren dat je het liefst met de auto op vakantie gaat omdat je dan altijd vervoer bij de hand hebt. Heb je echter straatvrees, dan is het een stuk ingewikkelder om je angst te verbergen. Alhoewel praten over je angst bevrijdend werkt, is er nog steeds veel weerstand tegen openheid over zaken.
Hoe ga jij herstellen van een burn-out?
Het aantal mensen met burn-out klachten is enorm hoog. Maar gelukkig grijpen steeds meer mensen sneller in als ze mentale of fysieke klachten krijgen en dat is het goede nieuws! Het is als eerste belangrijk dat je duidelijk krijgt hoe je ervoor staat en dat je je burn-out erkent. Hierna zal je stappen moeten gaan zetten om te herstellen.
Het is belangrijk dat je kiest voor begeleiding die bij je past. Hieronder vind je een overzicht van maatregelen die mensen met een burn-out bij voorkeur nemen.
Bron: Nationaal Salaris Onderzoek 2017
Het is niet vreemd dat begeleiding door een persoonlijke coach hoog scoort. Ieder burn-out is uniek en Iedereen ervaart zijn burn-out op zijn eigen manier. Ook de klachten variëren sterk per persoon. De aanpak voor herstel van een burn-out verschilt dus van persoon tot persoon.
Daarnaast speelt privacy een rol: het is prettig om je verhaal te kunnen doen aan iemand die je vertrouwt, die ervaring heeft met jouw specifieke problemen en waar je gesprekken vertrouwelijk blijven.
De basisprincipes van herstel: bewegen, gezond eten en rust
Er zijn echter wel enkele basis regels om goed van een burn-out te herstellen. Het herstel begint met jezelf stil te zetten en je lichaam tot rust te laten komen. Dat betekent niet dat je niet moet bewegen, integendeel zelfs.
Door te bewegen neemt de onrust in je lijf en hoofd af. Beweeg zonder dat je iets moet presteren. Een wandeling in de natuur bijvoorbeeld is ideaal.
Het is belangrijk dat je erachter komt wat de achterliggende oorzaak van jouw burn-out is. Door te begrijpen waar het mis ging, kan je nieuwe wegen kiezen.
Wees zuinig op je energie, zodat je tijd hebt om bij de tanken en eet en leef gezond.
Kleine stapjes naar herstel
Het kost enorm veel moeite en energie om een burn-out te krijgen. Hetzelfde geldt voor herstel. Met vallen en opstaan zal je langzamerhand de regie weer over je eigen leven krijgen. Wees autonoom; blijf dicht bij jezelf, stel je onafhankelijk op en laat een mening van een ander je niet beïnvloeden.
Je zult zien dat na verloop van tijd je meer energie krijgt. Je gaat je beter voelen, zodat ook meer dingen je beter afgaan. Misschien merk je dat je bent veranderd en dat je je daardoor beter voelt.
En het mooiste: je zult merken dat de zon ook voor jou schijnt!
Hulp bij burn-out en stress
Het verminderen van stress en het herstellen van een burn-out is geen sinecure. Heb je ondersteuning nodig, dan kan je op onze hulp rekenen. Onze coaches zijn allemaal gespecialiseerd in jouw problematiek. Door hun jarenlange ervaring kunnen ze samen met jou werken aan jouw herstel. Van het resultaat van onze 1-op-1 coaching heb jij je leven lang plezier!
Bekijk ons aanbod voor:
Ongeveer de helft van Nederland ervaart klachten die veroorzaakt worden door stress. Die stress kan van verschillende oorzaken komen zoals: financiële moeilijkheden of zelfs schulden, relatieproblemen, de thuissituatie, maar ook door bijvoorbeeld de werkdruk. Van 2007 naar 2020 was er een groei van 11 naar 20% van de mensen die te maken krijgen met een burn-out.
Dat is dus een behoorlijke verschuiving, de meeste redenen die gegeven worden zijn door de vele verantwoordelijkheden, personeelstekorten en hoge taakeisen en verwachtingen. Het is belangrijk om op tijd aan te geven bij een bedrijf dat er sprake is van een te hoge werkdruk en stress. Maar hoe doe je dat? Er zijn verschillende manieren mogelijk die we hieronder verder uitwerken.
Het is in ieder geval belangrijk dat het bedrijf er vanaf weet, want het bedrijf zou niet willen dat iemand thuis komt te zitten met een burn-out.symptomen van een burnoutde symptomen van een burn-out